Groots of juist in mensenmaat

Bidden met Claudia de Breij, in de kerkennacht in Utrecht: de Dom is net een theater: hoog en groot. Voordat  de preek van de leek begon, was er een rondleiding en ik ging mee langs de grote monumenten. Het is imposant en indrukwekkend. De grootsheid van God (en stiekem ook van de mensen) wordt zichtbaar. Zeker in de tijd dat de Dom gebouwd werd, want toen waren de mensen maar heel eenvoudige huizen gewend. Voor hen moet de Dom overweldigend geweest zijn .. en zeker als je weet dat er eigenlijk nog maar een deel van de Utrechtse Dom overgebleven is.

De omhoogwijzende pilaren, de grote ramen die al dat licht binnenlaten, de hoge gewelven boven je hoofd; alles is erop gericht je de grootsheid van God te laten ervaren. Alles werkt er aan mee: de koperen kaarsenkronen, het mooie beeldhouwwerk en de lichtheid van alle spitse bogen, die wel van zware steen zijn, maar zich moeiteloos omhoog lijken te heffen.

Wanneer wij op vakantie zijn, bezoeken we vaak kerken. Allerlei imposante kathedralen heb ik al bezocht, en al dat licht en al die ruimte maken indruk. Je voelt je boven het alledaagse verheven en je ervaart even iets wat boven alle gewone dingen uitstijgt.

Maar in de kerkennacht waren ook andere kerken open. Ik had al meermalen horen spreken over de Nicola-communiteit, en ook daar waren in de kerkennacht gasten welkom. Zo lopen we door de donkeren stad, weerstaan de verleiding om bij nog weer andere kerken naar binnen te gaan, en vinden de communiteit aan de Maliesingel. Gastvrij worden we binnen gehaald en meegenomen naar de kapel.

De kapel is half rond van vorm, en allen zitten in een kring; op banken langs de wand of op gebedskrukjes op de grond. Het zijn dezelfde krukjes die de broeders van Taizé ook gebruiken. De dom was hoog, groot en vol mensen. Hier is alles laag en op mensenmaat gemaakt, en het is schemerig in de ruimte. Bij de ikonen voor in de kapel is het licht, en er wordt een kaars aangestoken in het midden. We zijn hier met een kleine groep, maar de kring is vol. 

foto van de website van de Nikola-communiteit

 Er wordt in deze kring een lied gezongen, er is veel stilte en een meditatie bij een ikoon. Wat een contrast met het grootse gebeuren in de Dom. Hier is het klein en bescheiden, niet naar-buiten, maar naar-binnen gericht. Hier geen verre God in de hemel, maar God die dichtbij je is. In de Dom vertellen de  hoogte en alles wat naar boven wijst  van God, evenals al dat vele licht dat naar binnen stroomt. Hier in deze kapel is het de ronde vorm, de intimiteit die iets van God zegt. Hier voel je je geborgen en veilig.

Zo kan ervaar ik dat ook  in  een klein Romaans kerkje, ergens in Frankrijk. Het halve donker, de dikke muren en de stevigheid en aardsheid van zo’n kerkje geven het iets troostvols en bieden geborgenheid. Je voelt je opgenomen in een soort omarming en gekoesterd.  

foto van de website van de Nikola-communiteit

Ik verbaas me erover hoe verschillend dit vanavond is. In de Dom de vele mensen, de bijzondere woorden, de ontzagwekkendheid van het gebouw. En hier die kleine kring, de weinige woorden, de intimiteit van het gebouw. Meer dan in de Dom voel je hier de verbondenheid met anderen. Je voelt je dichter bij jezelf … dan wel niet ergens bovenuit getild, maar wél gedragen.

Zo kun je in één nacht twee heel verschillende godsbeelden ervaren. Beide hebben hun charme, en beide hebben hun kracht. Maar vanuit de geborgenheid van de kleine ronde Nicola-kapel kom ik het makkelijkste weer thuis. Het is goed als je dat ervaren kunt: God die naast je staat, in de kleine kring, heel dichtbij.