donderdag 10 september 2015

Verslaafd aan stofjes

Het is een soort verslaving. Niet aan alcohol of aan drugs, maar aan mooie lapjes, mooie gekleurde stukjes stof. Ik ben niet de enige die er aan lijdt: in Deventer zijn de straten deze dagen vol met verslaafden. Want er is een groot quilt-event in Deventer, met exposities, lezingen en workshops, georganiseerd door het quiltersgilde.

flyer Quilts in Deventer 9 t/m 13 september 2015
Skyline van Deventer, Corrie Smit

Honderden quilts heb ik gezien. Sommige heel traditioneel, volgens oude patronen en met geometrische figuren. Maar er zijn ook art-quilts, waarbij de oude technieken wel de basis vormen, maar er op een nieuwe wijze op verder geborduurd wordt. 

Quilten is een van die oude tradities die zich blijven vernieuwen. Het is een oude techniek om warme dekens etc. te maken, al bekend van de Romeinse tijd. Verschillende lagen stof worden op elkaar genaaid, zodat een warme dikke stof ontstaat. Hiervan werden vroeger jassen en onderrokken gemaakt en zo was quilten iets heel functioneels. Mijn friese echtgenoot kent het nog uit zijn jeugd: een ‘oerkleide tekken”, oftewel een deken met ‘bekleding’.

De Europese emigranten die drie eeuwen geleden naar Amerika vertrokken, namen deze traditie mee. De restjes stof van kleding werden bewaard en daarvan werd later een quilt gemaakt: de kleine lapjes werden aan elkaar gezet en vervolgens doorgestikt. 

Vrouwen waren lange avonden aan het quilten bij de haard. Ze kwamen ook wel gezellig bij elkaar om aan hun quilts te werken. Zo was het quilten niet alleen een nuttige maar ook een sociale activiteit. Zeker in de tijd dat vrouwen een geïsoleerde positie hadden, was dit een belangrijke kant van het quilten. Via hun quilts konden de vrouwen ook van zich laten horen: zij gingen samen voor liefdadige of politieke doelen quilts maken.

In de 21e eeuw is dat niet veel anders: er zijn quiltgroepen, het is een sociaal én ontspannend gebeuren. Ook nu worden quilts gemaakt met een boodschap of voor een goed doel (bijvoorbeeld troostdekentjes voor ouders van gestorven kinderen). In de expositie zie ik quilts gemaakt van bewaarde kleding of van restjes kant uit vroeger tijden. In één van de quilts zijn de kanten zakdoekjes van de maakster verwerkt. Maar de meeste quilts zijn gemaakt van kleurige gloednieuwe stofjes. Bij dit quiltevent zijn tientallen kramen te vinden met de meest prachtige stofjes. Klein geknipt, mooi opgevouwen en op kleur gesorteerd liggen ze de lapjes-verslaafden te verleiden. Er is stof met printjes, batikstof, handgeverfde stof en mijn rugzakje vult zich met bijzondere lappen.

lapjes van quiltshop-online.com

Thuis heb ik een kast vol lapjes. Het zijn restjes stof van kleren die ik naaide en de nog goede stukken van versleten kleding. Met die lapjes naaide ik als kind poppenkleertjes en schilderijen van lapjes. Later naaide ik er vlaggetjeslingers van voor bij verjaardagen. In die slingers zie je onze hele geschiedenis terug: de stof van mijn trouwjurk, stropdassen van mijn man, de trappelzakken van onze kinderen, hun eerste jurkjes, de jurken van mijn oma en ga zo maar door. Deze slingers geven ook warmte, zij het op een andere manier dan de quiltdekens.


Inmiddels vul ik mijn laatjes aan met Paapje-stoffen en quiltstoffen. Hoewel de kleden die ik maak in zekere zin geen quilts zijn, voel ik me toch met quilt-kunstenaars verwant. Ik deel hun liefde voor lapjes, voor kleur. Ik deel hun passie voor het maken van iets moois. Zelfs een quilt zonder boodschap heeft voor mij een boodschap: de vreugde over het leven, over de schoonheid, over wat je handen kunnen maken. 




De quilts in Deventer zijn tot en met zondag 13 september te bezichtigen, zie: http://www.quiltersgilde.nl/