Ik vang een gesprek op over de heerlijke Franse zomers die wij tegenwoordig hebben. Ik denk aan mijn tuin waar bijna alle planten het opgeven, waar bomen in juli hun blad laten vallen. Ik denk aan hoe weinig vogels en vlinders ik dit jaar zie. Ik denk aan de alarmerende berichten uit Trouw van afgelopen week: anders dan vorige klimaatsveranderingen, die altijd maar op een deel van de planeet betrekking hadden, is deze klimaat crisis wereldomvattend. En alweer denk ik aan mijn vader.
In de afgelopen periode waren wij de spullen van mijn vader aan het uitzoeken en opruimen. In zijn bureau kwamen we stapels artikelen tegen over de klimaatsverandering. Dit thema hield mijn vader 50 jaar geleden al bezig. Als wetenschapper was hij in de jaren 70 al overtuigd van de ernst van de situatie. De vele artikelen en boeken die hij over dit onderwerp verzamelde, laten zien hoe hij zich in dit onderwerp heeft verdiept.
In een van de hangmappen vind ik allerlei afschriften van brieven die mijn vader geschreven heeft aan presidenten en andere invloedrijke personen. Soms zit het antwoord erbij en ik schrik van de nietszeggende volzinnen die mijn vader teruggestuurd kreeg. Ondanks dat hield hij vol. Hij voegde ook de daad bij het woord: mijn ouders deden de auto de deur uit, werden vegetariër en zij besloten niet meer te vliegen. Die keuzes hadden verregaande consequenties voor hun leven.
Ik wist dat dat niet makkelijk voor hen was. En ik wist voor wie ze dat deden: voor mijn zus en mij en onze kinderen … voor alle jonge mensen op deze wereld. Want mijn ouders beseften dat wij de wereld niet gekregen hebben van onze ouders maar te leen hebben van onze kinderen.
In de laatste levensfase was mijn vader niet bang voor de dood – maar hij maakte zich grote zorgen over de toekomst van onze planeet. Brieven schrijven kon hij niet meer en zijn milieubewuste levensstijl kon hij door de zorg die hij nodig had niet meer volhouden. Wat heeft hij zich machteloos gevoeld deze laatste jaren, terwijl de urgentie van een aanpak voor dit wereldwijde probleem van klimaatsverandering juist steeds duidelijker werd.
Een leven lang heeft mijn vader gevochten voor een toekomst voor onze planeet. We kunnen zijn bureauladen leeghalen en het als een afgesloten hoofdstuk beschouwen. Maar ik voel dat dat niet kan. Dit bezig zijn met deze problematiek is een erfenis die wij als zijn gezin van hem krijgen. Niet alle erfenissen zijn leuk of makkelijk. Deze zeker niet. Want zijn inzet voor ons en allen die na hem komen, vraagt ook inzet van óns en van alle nieuwe generaties.
Mijn eerste blog na een lange mantelzorg-stilte begon met ‘the power of one’. Mijn vader heeft een leven lang het goede voorbeeld gegeven. Nu zijn wij aan de beurt. Wie durft?
