Samenkomen rond de tafel

Vanavond heb ik een nieuw recept geprobeerd: Börek, een Turks broodje van bladerdeeg met Turkse fêta-kaas. Het bladerdeeg heb ik in de Turkse winkel gekocht, en het zijn enorm grote ronde vellen. De hele familie haal ik erbij om te laten zien wat ik nu weer aan het proberen ben. Ik volg heel precies het recept want ik heb dit niet eerder gemaakt. Wel geproefd: in november was er in Arnhem  een ontmoetingsdag voor vrouwen en meiden uit de Joodse, Christelijke en Islamitische traditie. Samen met mijn dochter was ik er heen. Het thema was: samenkomen rond de tafel. Centraal stonden voedsel, koken en maaltijd houden in de verschillende tradities.

logo Gelderse vrouwendag

Het leuke van zo’n dag is dat je mensen ontmoet en spreekt die je anders wel ziet, maar met wie je geen contact hebt. De dag begon met een spannende “caroussel” van gesprekken, onder leiding van “Diversity Joy”. Twee jonge enthousiaste vrouwen vertellen hoe zij streven naar een wereld waarin mensen hun verschillen inzetten als bron van inspiratie, creativiteit en groei. Verschillen zijn niet iets negatiefs, maar juist een enorme verrijking. Dat klinkt ook helemaal door in hun naam, die vreugde om de verscheidenheid, en die vreugde straalt van deze twee vrouwen af. Ze laten ons in twee kringen zitten, waarbij we steeds tegenover iemand zitten die we niet kennen. We krijgen een vraag en mogen elkaar daar iets over vertellen. Zoals: vertel iets over een recept wat je moeder heel lekker kookte, of: herinner je je dat je iets onbekends en buitenlands gegeten hebt waarvan je het recept wel zou willen hebben? Dank zij die vragen komen we met elkaar in gesprek en is er veel herkenning. 

Koken en maaltijd houden hoort bij alle culturen en bij alle geloven. Het staat dichtbij, juist ook bij vrouwen die zich er vaak mee bezig houden. We mogen in groepjes uit elkaar gaan om ofwel te praten over achtergronden van onze verschillende tradities, of om te koken. Na lang aarzelen kies ik toch niet voor een kook-workshop. Ik ken mezelf: ik wil graag iets leren, dingen te weten komen. En hier heb ik de kans om van een moslima te horen over halal eten en wat dat voor hen betekent.

Een jonge moslima vertelt heel openhartig over haar beleving van eten. Veel dingen die ik hoor zijn nieuw voor me. ‘Halal’ betekent ‘zuiver’, vertelt zij. En dat betekent meer dan dat je geen varkensvlees en geen alcohol mag nuttigen en dat je vlees op een speciale wijze geslacht moet zijn. Zij verbindt ‘halal’ eten ook met eten met zo min mogelijk additieven, met biologische eten, met fair-trade en met eten dat het milieu niet overmatig belast. Ik vind het een openbaring, en voel me ineens bijzonder met deze moslima verbonden. Voor mij heeft mijn geloof ook te maken met dit soort dingen, die dagelijks een keuze van mensen vragen. 

De aandacht die er in de Islam is voor ‘zuiver’ eten getuigt van respect voor de mens. Want je bent immers wat je eet. En het getuigt van respect voor voedsel: door gezond eten kun je goed voor jezelf zorgen. Gezond eten is iets kostbaars. In onze tijd is de dankbaarheid voor het eten soms verdwenen en is er zoveel verkwisting van voedsel. Wij beseffen de waarde er niet altijd meer van en we worden als Christenen vanuit ons geloof ook niet zo uitgedaagd om na te denken over wat ‘zuiver’ eten is.

Wanneer onze workshop afgelopen is, ben ik veel wijzer. Samen gaan we in de keuken kijken, waar andere groepjes allerlei gerechten klaargemaakt hebben. Inmiddels zijn de tafels gedekt met mooie symbolische bloemstukken en dan gaan we samen eten. We eten joodse viskoekjes, Hollandse hangop, Turkse börek en nog veel meer. Bij sommige gerechten wordt wat verteld over de achtergrond. Het smaakt allemaal heerlijk, zo samen aan tafel: het is de vreugde om de verscheidenheid. En zo komt het dat ik thuis in de weer ben met grote Yufka-vellen en Beyaz peynir. Mijn huisgenoten zijn vaak sceptisch als ik een nieuw recept uitprobeer. Maar als de börek klaar is, vechten de kinderen erom. Dit recept mag ik vaker maken, graag zelfs. En zo laat deze ontmoetingsdag ook in praktische zin zijn sporen in mijn leven na.