Een mens heeft zoveel ....

Op een morgen wil ik snel even wat boodschappen halen in Barneveld. Maar ik blijk net de verkeerde dag uitgekozen te hebben: er is een Oud-Veluwse markt in het hele centrum, en hoewel het nog vroeg is, is het al heel vol. Ik moet mijn planning van deze dag bijstellen: in deze mensenmassa kan ik mij niet snel voortbewegen. Zo laat ik mij maar meenemen in de stroom, de vele kraampjes langs.

Ik verwonder mij soms over het vele dat steeds maar weer te koop is. Aan de ene kant houd ik zelf ook van markten en staat mijn huis vol mooie maar onnodige dingen. Aan de andere kant zie ik ook wel dat dingen kopen geen levensvervulling is en dat er in onze tijd met alle reclame en mogelijkheden om bezit te vergaren wel eens doorgeslagen wordt. Het is erg dat wij hier zoveel overbodige luxe hebben en op andere plekken in de wereld mensen van de honger omkomen en de basisbehoeften niet kunnen vervullen. Dit onrecht houdt onze wereld in zijn greep en ongewild ben óók ik medeschuldig.

Wat mij extra treurig maakt, is dat zoveel wat te koop is slecht is voor het milieu en gemaakt is onder erbarmelijke omstandigheden. Veel dingen zijn maar even leuk, even in de mode .. en dan belanden ze weer bij het afval. Dergelijke producten bezorgen ons maar heel korte tijd plezier, maar zorgen lange tijd voor allerlei problemen. Waarom is het voor ons mensen zo moeilijk om verder te kijken dan het korte-termijn geluk, het instant geluk van hier en nu?

Vorige maand stond er een artikel in Trouw* over dit probleem : de mens is heel innovatief en succesvol, maar niet duurzaam. Dat heeft te maken met onze oerinstincten: we zijn primair uit op ons eigenbelang, we zijn kortzichtig, gevoelig voor status, we doen anderen na en negeren problemen die ons niet direct raken. Dat heeft allemaal te maken met onze voorgeschiedenis: zo kon een mens namelijk het beste overleven. In de prehistorie was het nodig om kortzichtig te zijn, omdat de toekomst onzeker was. Je moest toen anderen nadoen om te kunnen overleven: je at dezelfde paddestoelen als de anderen omdat die dus niet giftig waren. Die oude oerinstincten hielpen mensen toen te overleven, maar in onze tijd, waarin de omstandigheden veranderd zijn, kunnen ze juist onze ondergang worden.

Oude Kerk Barneveld

Aan dit artikel moet ik denken als ik daar meegevoerd word in die eindeloze stroom van mensen, langs alle koopjes en verleidingen. Inmiddels ben ik bij de Oude Kerk aangekomen. De deur blijkt open te staan. Ik ben nog nooit in deze kerk geweest. Ik maak mij los uit de stroom en stap de kerk in. Binnen is het licht en het orgel speelt. Ik ga een poosje zitten, kijken en luisteren. Een dergelijke oude kerk heeft altijd iets: het besef dat deze ruimte al zoveel eeuwen een schuilplaats voor mensen is geweest en een teken van hoop en vertrouwen. Hoewel deze kerk en ik tot dezelfde landelijke kerk behoren, verschillen wij erg van theologie. Maar ik laat dat even voor wat het is, en zoek naar dat wat ons verbindt.

orgel Oude Kerk Barneveld

Later kom ik ook langs de Katholieke Catharina kerk. Daar ben ik al vaker binnen geweest, en daar staat de deur elke dag open. Voor in de kerk is een Mariakapel, waar ik vaker een kaarsje aansteek. Nu verlaat ik ook hier de stroom mensen en zit daar even in de stilte bij mijn brandende kaarsje. Het Maria-beeld in deze kerk bevalt mij: het is heel eenvoudig en menselijk. Voor mij is Maria met kind symbool voor hoe onze God in ons midden wil komen: niet als een sterke macht, maar als een kwetsbare kracht. Zo mag ieder van ons als Maria het goddelijke zien in wat kwetsbaar is en klein: in een kind, een vreemdeling, een zieke maar ook in de Schepping. ‘Alles van waarde is weerloos’, dichtte Lucebert. Dat zouden we ons meer moeten realiseren: de waarde zit niet in al dat bezit, maar in het leven zelf, in de liefde, in de natuur die ons leven mogelijk maakt.

Mariabeeld RK kerk Barneveld
fotokaart, fotograaf mij onbekend

Er liggen kaartjes met gebeden en ik neem er een mee.

Als je wilt dat er licht is, ontsteek dan jouw lamp

Als je wilt dat er liefde is, geef dan iets van jezelf.

Een mens heeft zoveel, zoveel om weg te geven ...

Wij hebben al die spullen niet nodig. We hebben al zoveel in handen, zoveel om te geven, om te delen ..


* Bedwing je oerinstinct en red het milieu, Cokky van Limpt, dagblad Trouw 30-7-2012