Nijkleaster: God in Jorwerd

Als je erover nadenkt, is het heel vreemd: we zijn hier allemaal naar toe gekomen om samen te zwijgen. We lopen in stilte achter elkaar aan door het vlakke Friese land. Je hoort de vogels, voelt de ijzige wind en rondom aan de horizon zie je de kerktorens boven de huizen uitsteken. De kale bomen vormen prachtige donkere silhouetten tegen de lichte lucht. Onderweg zingen we een lied, luisteren we naar een tekst en krijgen we een vraag mee om over na te denken. We komen uit allerlei streken van het land, we zijn heel verschillend, deels kerkelijk opgevoed en kerkelijk actief, deels ook helemaal niet. Maar allemaal lopen we in stilte onder deze hoge wijde hemel met niets dan het geluid van de wind, de vogels en het wuivende riet langs de sloot.

'kleasterkuier' rond Jorwerd

Wij doen de ‘kleasterkuier’, de kloosterwandeling van het nieuwe initiatief Nijkleaster (Nieuw klooster) in het Friese Jorwerd. Geert Mak schreef het boek: ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’. De nieuwe tijd heeft grote veranderingen gebracht in dit soort kleine Friese dorpen. Maar de nieuwe tijd brengt ook nieuwe kansen: God komt op een nieuwe wijze ‘terug’ in Jorwerd. Natuurlijk is God nooit weggeweest in Jorwerd, maar net als op zoveel andere plaatsen is geloof niet meer vanzelfsprekend, niet meer een vast onderdeel van het leven. Mensen zoeken het nog wel en het ís er nog wel, maar de vaste structuren van zondagse kerkgang en gebed hebben voor veel mensen hun betekenis verloren.

Op verschillende plekken in het land ontstaan nieuwe initiatieven: zingevingsboerderijen, stilteplaatsen, huizen van bezinning e.d. In dit rijtje past ook dit Nijkleaster in Jorwerd. Het is nog maar net begonnen en nog volop in ontwikkeling, maar elke woensdag is er een ochtendgebed in de kerk met aansluitend een wandeling. In die wandeling komt de drieslag terug die de basis vormt van Nijkleaster: stilte, bezinning en verbinding. Eerst lopen we een poos in stilte. Dan wordt er een tekst gelezen, ter overweging. Het laatste deel van de wandeling mogen we samen met een ander oplopen en onze gedachten en ervaringen delen.

rondom de Paaskaars

We zijn die morgen begonnen in een kring in de oude kerk van Jorwerd. We zijn vreemden voor elkaar, en toch zitten we hier samen rond een brandende kaars. Helder klinken onze stemmen in de kerk, en hoewel we zonder begeleiding zingen, vullen we de hele ruimte. Tijdens de koffie ontstaan er gesprekken. Er is herkenning: wij zoeken allemaal naar nieuwe manieren en vormen van het verbinden van geloof en leven.

in de kerk van Jorwerd

Tijdens de wandeling loop ik op met een oudere vrouw. Zij verzucht dat ze zo graag veel jonger was. Want ze wil zo graag zien hoe het verder gaat: alle nieuwe ontwikkelingen op kerkelijk gebied.  Ze klaagt niet over alles wat anders is geworden, over de kerk van haar jeugd die niet meer is wat hij was en over alle veranderingen. Maar ze is benieuwd hoe dit alles verder gaat, deze nieuwe richting, deze nieuwe invulling van kerk-zijn.

de kerk van Jorwerd

De tekst die we ter overdenking meekrijgen krijgt voor mij door haar verhaal ineens zin: we worden opgeroepen niet te blijven zitten treuren bij wat was en wat voorbij is, niet vast te houden aan hoe het was, maar juist vooruit te kijken en in het hier en nu op onze eigen wijze aan de slag te gaan. Het herinnert mij aan een tekst uit Jesaja, in de liedversie van Huub Oosterhuis:

Blijf niet staren op wat vroeger was, sta niet stil in het verleden.

Ik, zegt Hij, ga  iets nieuws beginnen, het is al begonnen, merk je het niet?

Zo is deze morgen voor mij een bemoediging in het zoeken naar nieuwe vormen van bezig-zijn met geloven, met kerk-zijn in deze tijd. In het zingen in die oude kerk, in het wandelen onder die ruime hemel, in de stilte tussen de vogels en bomen en in de gesprekken met wie op mijn pad kwam, heb ik iets ervaren van dat aloude geloof, springlevend in het hier en nu. Ook ik ben benieuwd hoe het verder gaat!          

zie ook: http://nijkleaster.nl/