Vrouwen in Joure

Vandaag reis ik naar Joure om spullen te halen voor een workshop ‘huispaaskaars maken’. In de trein schrijf ik een weblog over 1001 vrouwen. Als ik in Joure het industrieterrein op loop, is dat de Madame Curieweg. Soms komen alle dingen samen.

Als ik het materiaal dat ik nodig heb, gehaald heb, besluit ik niet meteen weer in de bus naar Heerenveen te stappen, maar Joure in te lopen. In dit dorp ben in nog nooit geweest. Wie weet wat ik er vinden zal.

In de winkelstraat zie ik een muzikant. Hij speelt accordeon, een gezellig en vrolijk geluid. Ik geef hem iets, maar het lijkt me dat hij hier niet veel verdient. Ik geniet van de Friese vlaggen, haal suikerbrood en kan hier Fries praten. Ik pas wat kleren – mijn jaar van geen kleren kopen is voorbij en daar geniet ik van – en dan is er ineens een museum. Het is groter dan ik denk en ik breng er enkele uren door. Het is leuk om iets van de geschiedenis van de streek te leren.

bezoekers van het historisch museum
van Deventer mogen zelf proberen
om tapijt te knopen

Laatst waren we in Deventer. In het museum daar ging het over de tapijtfabrieken in Deventer. Nog nooit eerder stond ik stil bij tapijt. Maar nu knoopte ik zelf stukjes wol met de perzische knoop door de kettingdraden. Daarna kijk je met andere ogen en meer ontzag naar die mooie tapijten onder je voeten, vol met ingewikkelde patronen en mooie bloemen.

huisje waar de vader van Douwe Egberts geboren is

In Joure kom ik in een andere geschiedenis terecht: die van koperslagers, van een geelgieterij (dat is dus een kopergieterij), van Friese klokken en van Douwe Egberts. Ik bekijk het eenvoudige arbeidershuisje waar de vader van Douwe Egberts is geboren, leer over thee proeven en koffie branden. De geur vult de hele zaal. Uit een arbeiderskind groeit een man die zaken wist te doen en die zijn bedrijf steeds maar liet groeien. Hij overleed in 1806, onverwachts, nog jong. Zijn vrouw Lysbeth Mintjes, moeder van negen kinderen, heeft een liefdevolle rouwadvertentie opgesteld:

Heden morgen overleed mijn geliefde Echtgenoot, Douwe Egberts, nog geen 52 Jaaren oud, aan een Zenuw Zinkings Koorts van 8 Dagen,  welk eenen Slag. Ik verlies den braaffsten man met wie ik byna 16 Jaren in den genoeglyken Echt leefde, en mijne 9 kinderen den besten en hartelyksten Vader.

Onderaan staat:

NB De AFFAIRES blyven continueeren op de Firma van de Weduwe Douwe Egberts.

Dan ben ik wéér terug bij de 1001 vrouwen. Deze vrouw zet het grote bedrijf van haar man voort, terwijl ze 9 kinderen heeft, die allemaal nog niet volwassen zijn. Haar man is maar kort ziek geweest: heeft ze dat zo gauw durven beslissen? Het is mooi dat een sterke vrouw deel uitmaakt van de geschiedenis van dit bedrijf.

Friese klok in museum Joure

Buiten speelt de accordeonist dapper verder. Hij glimlacht, herkent me als ik weer langs kom. Ik schaam me wat omdat ik de hele middag in het museum door heb kunnen brengen en hij daar voor een enkele euro onafgebroken heeft staan spelen.

Er is nog veel onrecht in onze wereld: vrouwen die geen gelijke kansen krijgen, mensen die afhankelijk zijn van de goedheid van anderen en niet weten wat ze ’s avonds zullen eten en theeplukkers die geen eerlijke prijs krijgen voor hun werk. Maar zolang er mensen opstaan en zich buiten de traditionele en gebaande paden wagen, is er hoop. Mannen, maar ook vrouwen, zoals Madame Curie en Lysbeth Mintjes uit Joure. In het boek van Els Kloek zijn het allemaal ‘dode’ vrouwen. Zij hebben hun bijdrage geleverd. Nu zijn wij, de levende vrouwen aan de beurt!