Toch blijft die opmerking vandaag bij mij haken. Want er zijn ook dingen die je nu doet, die langer invloed houden dan je ooit zou denken. Als kind ben ik gepest. Vanuit school was daar toen geen aandacht voor. Ik merk dat dat nu nóg invloed op mij heeft. We zijn ruim 35 jaar verder en ik ben gegroeid in zelfvertrouwen en kracht. maar de paniek slaat zomaar ineens toe: als ik op een middelbare school de gymzaal in kom of als ik gevraagd word mee te doen aan een straatvolleybal toernooi. Degenen die mij destijds gepest hebben, hebben zich niet gerealiseerd hoe verstrekkend hun gedrag was. En dan te bedenken dat er nog steeds kinderen worden gepest.
Een mens kan door wat hem of haar aangedaan of overkomen is een leven lang getekend zijn. De Sire reclame rondom de problematiek van echtscheiding heeft grote indruk op mij gemaakt. Want ouders in hun woede zeggen, wordt als tatoeage op hun kind zichtbaar: niet afwasbaar, voor altijd. Dat draag je met je mee, dat doet over 50 jaar nóg zeer.
 |
| foto van de Sire campagne, van internet |
Bij situaties als kindermishandeling, incest, misbruik en geweld kan iemand levenslang krijgen. Zo is dat ook bij oorlog. Soms komen bij ouderen die de tweede wereldoorlog meemaakten, op hoge leeftijd nog nare herinneringen boven. Of ze zijn nooit weg geweest, altijd ergens verborgen. Sommige ouders hebben onbewust hun pijn op hun kinderen overgedragen. Zo gaat de pijn van generatie op generatie en duurt de pijn eindeloos.Dat pijn zo lang blijft, moet ons voorzichtig maken. Wat wij zeggen tegen die ander, wat wij doen: het kan iemand een leven lang achtervolgen.
Terwijl ik op het strand van Schiermonnikoog langs de branding loop, zie ik veel schelpen maar ook plastic flessen, jerrycans met blauwe vloeistof en waarschuwingstekens (giftig!), lege bierflesjes en eindeloos in elkaar verwarde vissersnetten. De zee, volgegooid met allerlei afval waarbij mensen gedacht hebben: dat doet in die eindeloosheid niemand meer zeer. Maar inmiddels is al dit zwerfafval (“plastic soup”) in zee een reusachtig probleem aan het worden.
 |
| zie: plasticsoupfoundation.org |
Hoe vaak gaan wij niet zo met de natuur om: ondoordacht en alleen denkend aan het hier en nu. Veel van wat wij nu doen, gaat over honderd jaar grote problemen geven. Ik denk aan de opwarming van de aarde en de klimaatsverandering, aan de vervuiling van water en lucht. Ons energieverbruik gaat over honderd jaar mensen zeer doen. Erger nog: de atoomenergie die wij nu gebruiken, zadelt de mensen na ons met grote problemen op. Dat gaat niet over 100, maar over miljoen (!) jaar. Eén van de problemen: hoe kun je toekomstige generaties waarschuwen voor dit gevaar? Het nucleaire afval in aardlagen, zoutkoepels of waar dan ook opgeslagen is onzichtbaar maar dodelijk. Kunnen zij onze taal nog lezen? Ter vergelijking: de Egyptische hiëroglyfen (een paar duizend jaar oud) waren lange tijd onleesbaar en zijn pas na lang onderzoek voor geleerden te begrijpen. Onze taal, maar ook onze symbolen zullen onleesbaar worden en in andere situaties en andere tijden misverstaan worden.
Veel dingen doen over honderd jaar nóg zeer. Zelfs over eeuwen en millenia. Laten we ons verstand gebruiken en beseffen hoe ver de gevolgen van onze daden hier en nu reiken.
