Van moeder tot leerling

Wanneer je moeder wordt, ben je je er terdege van bewust dat jij je kind een hoop moet en kunt leren. Je realiseert je als jonge moeder denk ik minder dat niet alleen je kind, maar juist ook jij zélf een leerproces ingaat. Als moeder moet je óók veel leren: geduld bewaren, grenzen bewaken én verleggen, vertrouwen hebben …. En daarnaast krijg je gratis en voor niets een hele leerschool in het ontdekken van nieuwe horizonnen en nieuwe werelden.

Onze kinderen ontwikkelden allemaal hun eigen interesses. De oudste nam mij mee naar opera’s, ze leerde mij mijn website onderhouden en ze is een geweldig kritisch klankbord. Onze zoon nam mij op sleeptouw naar steengroeven waar fossielen te vinden zijn. Hij leerde mij naar electronische muziek luisteren zodat ik naast muziek van Mozart en Saint Saëns nu ook muziek van Nicolas Jaar en Paul Kalkbrenner ken.

Nu was onze jongste aan de beurt: via haar Mandala-lerares had zij gehoord over Boeddhistische monniken die in Wageningen een zandmandala gingen maken. Daar wil ze heen. Ze komt vol verhalen thuis en bezweert mij dat ik er ook moet gaan kijken. Zo gaan we er de volgende dag samen heen.

zandmandala

In KenKon, een trainingscentrum voor Oosterse sporten en meditatie, zijn twee boeddhistische monniken uit de Himalaya aan het werk om op traditionele wijze een zandmandala te maken. Dit is een ritueel uit het Tibetaans Boeddhisme, waarbij met behulp van gekleurd zand een mandala wordt ‘getekend’, als een symbool voor heelheid. Het is een heel precies werkje, echt monnikenwerk, en met alle rituelen die erbij horen duurt het twee dagen.

In het centrum weet onze dochter inmiddels de weg. Mensen herkennen haar van gisteren en groeten haar. Ontspannen beweegt ze zich door de zaal waar de monniken inmiddels rituelen uitvoeren met trommels en gezang. Vol interesse volgt ze de rituelen en tussendoor legt ze me dingen uit.  De mandala is opgedragen aan de Groene Tara, de vrouwelijke belichaming van de actieve compassie. Compassie is een sleutelbegrip in het Boeddhisme en verbindt het voor  mij met mijn eigen Christelijke geloof.

het bijelkaar vegen van de mandala

Hoewel wij de rituelen niet kunnen verstaan en ook maar weinig van de achtergronden weten, is het een indrukwekkend geheel. De met zoveel aandacht en geduld gemaakte mandala wordt tijdens het slotritueel met zorg opgeveegd. Langzaam verdwijnt het kunstwerk in een witte vaas. Met deze pot met zand gaan we naar de Nederrijn. De monniken in hun rode pijen en allerlei belangstellenden lopen tot aan het einde van een krib en daar wordt het zand in de rivier gegooid zodat het met de stroom van het water mee de wereld in kan.

het ritueel bij de Nederrijn

Als niet-boeddhist weet ik te weinig om dit ritueel echt te begrijpen. Maar het doet wel iets met me: het bij elkaar vegen van het kunstwerk staat voor mij symbool voor tijdelijkheid en vergankelijkheid. Het is voor mij een les in relativering: niet alles hoeft tastbaar en zichtbaar te blijven en kan toch zijn waarde behouden. Het uitstrooien van het zand in de rivier symboliseert voor mij dat dingen soms een andere vorm aannemen, maar daarmee wel blijven. Het symboliseert voor mij ook de heelheid van de schepping, de verbondenheid van alles schepselen en elementen in de natuur. En tenslotte is het voor mij ook teken van de compassie die wij voor de hele schepping mogen voelen én waar we aan mogen werken. Zoals het zand van de mandala van heelheid nu overal naar toe stroomt, zo mag onze compassie naar de hele schepping uitgaan.

In de auto terug naar huis hebben we heel wat te bepraten. Dankzij onze kinderen mag ik steeds nieuwe ervaringen opdoen en nieuwe werelden ontdekken. Hun open houding en interesse is een groot geschenk!