Blijven zitten waar je zit, dat is soms het makkelijkst. Door blijven rennen en draven en hollen en vliegen, dat is soms het makkelijkst. Want hoe kom je er in vredesnaam uit, uit een vicieuze cirkel? Hoe maak je een begin, hoe hou je vol?
Vicieuze cirkels zijn van alle tijden. Nog niet zo lang geleden waren het de cirkels van keihard werken en armoede, ook hier in ons land. Op veel plekken in onze wereld, en zelfs heel dichtbij, zitten mensen in die vicieuze cirkel gevangen. Maar in onze tijd zijn er ook cirkels van luxe en hoge eisen aan alles en iedereen. En sommige cirkels zijn alle eeuwen door dezelfde: de cirkels waar je in terecht komt bij ziekte of bij groot verdriet, wanneer een geliefde overlijdt of wanneer je geen kinderen kunt krijgen.
Het vraagt geweldige moed, enorme kracht om je tegen het draaien van de cirkel te verzetten, om eruit te stappen. Alleen al omdat veel vicieuze cirkels normaal gevonden worden: zo is het nou eenmaal, daar moet je maar mee leren leven, het is niet anders. Maar vicieuze cirkels hebben geen toekomst, ze hebben geen richting, ze hebben alleen het hier en nu en dat houden ze gevangen in hun eindeloze gedraai.
Voor mij is een van de belangrijke dingen van geloven dat je dingen niet alleen maar goed vindt alleen omdat ze zo gaan als ze gaan. Want hoe gemakkelijk worden we niet geleefd. Hoe gemakkelijk wennen we niet aan die vicieuze cirkels: we vinden ze zo gewoon, zelfs veilig en vertrouwd. Maar het is denk ik niet de bedoeling, dat draaien en draaien, alsmaar rond. Voor mij is het belangrijk: dat we stilstaan om te denken: wat wil ik met mijn leven? Welke kant wil ik op? Wat kan ik voor anderen betekenen?
Geloven heeft voor mij te maken met weggeroepen worden uit vicieuze cirkels die mensen gevangen houden. Dat kunnen de kleine persoonlijke vicieuze cirkels zijn van roken, koopverslaving, stress op het werk maar ook de grote vicieuze cirkels van onrecht, milieuvervuiling en klimaatsverandering.
In je eentje kun je haast niet uit een vicieuze cirkel breken. Daarvoor heb je anderen nodig: familie, vrienden of hulpverleners. Ooit was ik bij een bijeenkomst van de AA, Anonieme Alcoholisten. Ik was onder de indruk van de onderlinge verbondenheid en de steun die mensen kregen van elkaar.
Vaak blijven mensen in hun eentje tobben met grote persoonlijke problemen. Maar mensen hebben anderen nodig om een nieuw begin te maken. Met de grote wereld-problemen hebben we elkaar even hard nodig. Daarom ben ik blij met Avaaz, een internationale beweging die stem wil geven aan gewone burgers over de hele wereld. Avaaz voert actie voor wereldwijde problemen en om crises waar ook ter wereld onder de aandacht te brengen. Zo kunnen we de kloof overbruggen tussen de wereld zoals hij is en de wereld zoals wij hem wensen en hopen. Zo werkt de beweging ‘All out’ aan een wereld van liefde en gelijkheid door op te komen voor homosexuelen wereldwijd. En Amnesty International komt op voor mensenrechten wereldwijd. Daar waar mensen in hun eentje niet uit vicieuze cirkels kunnen breken, hebben ze anderen nodig. Zo kunnen we elkaar bij de hand nemen om uit die foutieve cirkels te stappen, de toekomst tegemoet.
