In de hal zien we al meteen grote dinosauriërs. Bij de trap een beeld van Darwin, die beroemd werd met zijn theorie over leven dat gaandeweg verandert. Deze theorie is uiterst waardevol gebleken voor de biologie en door latere ontdekkingen alleen maar bevestigd. Dankzij Darwin hebben wij veel geleerd over de natuur en over de processen van verandering die het leven op aarde voortdurend verder ontwikkelen.
Voor Darwin zelf was het in zekere zin een onverwachtse en ongemakkelijke ontdekking, Want de kerk had heel andere ideeën over het ontstaan van het leven op aarde. Voor mijn geloof is de evolutietheorie geen bedreiging. De scheppingsverhalen in de bijbel zijn poëzie en bezingen Gods verbondenheid met de wereld en de mensen. Deze teksten (met twee verschillende scheppingsverhalen uit verschillende overleveringstradities) zijn niet bedoeld als historie of als wetenschap. Zij spreken de taal van de verbeelding en van vertrouwen – en niet de taal van de natuurkunde.
We dwalen de hele dag door het museum. We zien een enorme verscheidenheid aan beesten: fossielen, maar ook opgezet. We bekijken een expositie over de aarde, over gesteenten, sedimenten en aardlagen. We lezen: 'over lange afstanden reist het lichtste het verst'. We leren dat een rivier een soort zeef is, waarbij de zware stenen en kiezels achterblijven terwijl de kleine steentjes en zand veel verder door het water meegenomen worden.
Ik ben in een natuurmuseum en het gaat over kiezelstenen. Maar ineens zie ik de gelijkenis met mensen. Dan bedoel ik niet: wie op de weegschaal zwaarder is, maar wel: wie veel ballast met zich meedraagt , komt maar moeizaam verder. Wie zwaar is van zorgen, van oud zeer, van verdriet, kan niet makkelijk mee met de levensstroom. Je blijft als het ware liggen en het leven lijkt zónder jou verder te gaan.
Nu ik de teksten in deze expositie zo lees, a.h.w. symbolisch, lijkt het wel een preek. Want de volgende regel is: 'Wanneer materiaal reist, verandert het'. Mensen veranderen ook, op hun levensreis. Door alles wat je meemaakt, ten kwade of ten goede, gebeurt er iets met je. Tijdens de huisbezoeken die ik voor mijn predikantswerk doe, hoor ik veel levensverhalen. Het is bijzonder om te merken hoe mensen groeien in vertrouwen, in kracht, juist ook dwars door moeilijke tijden heen. Want: 'wat mij niet ombrengt, maakt mij sterker'. En zo kan een mens op zijn levensreis op een bijzondere wijze uitgroeien.
Iets verderop lees ik: 'Hoe ronder stenen zijn, hoe waarschijnlijker is het dat zij ver gereisd hebben'. Ook dat gaat op voor mensen. Want wie veel in contact gekomen is met anderen, wordt minder scherp en hoekig, wordt ronder. Mensen slijpen zich, net als stenen, aan elkaar. Als je je gaandeweg je leven leert inleven in anderen, als je hen wat leert begrijpen, dan wordt je oordeel, je mening milder. Dan blijken dingen niet zo zwart-wit te zijn, niet zo eenvoudig, niet zo meetbaar en afpasbaar.
In een andere zaal kun je voelen hoe een aardbeving voelt. Het is angstaanjagend wanneer de bodem onder je voeten tot leven komt. Ook dit zet ons aan het denken en verbindt ons met de velen die lijden onder aardbevingen.
Zo bepaalt dit museum ons bij een heleboel: bij de verwondering over de schoonheid van de natuur, de creativiteit ervan, het aanpassingsvermogen van het leven en bij de onvoorstelbare kracht van de natuur.
Als mensen zijn wij deel van de natuur, van die steeds maar ontwikkelende vormen van leven. Wij mogen zelf, als mens, ons ook ontwikkelen. Gaandeweg onze levensweg: langzaam van hoekig en scherp naar zacht en rond; dat is de kracht van de mens!
